Ajnshtajn,njeqind vitet qe tronditen boten!

N? vitin 1905, Albert Ainshtain ishte 26
vje? dhe akoma nuk e kishte mbaruar
doktoratur?n. Por gjithsesi, me kreativitetin
e tij ai po shqyrtonte tezat e hiperbol?s,
zgjidhjes, ??shtjet fondamentale t? fizik?s n? at?
epok?, duke formuluar teorin? e relativitetit, t?
cil?n do ta p?rfundonte n? vitin 1916, duke
hedhur m? von? edhe bazat e mekanik?s s?
kuanteve. Historian?t e shkenc?s e konsiderojn?
vitin 1905 si vitin kur shkenca u revolucionarizua
dhe p?r k?t? kan? t? drejt?, sepse
gjat? gjith? viteve 900 fizikan?t kan? punuar dhe
vazhdojn? t? punojn? p?r verifikimin e asaj ?far?
Ainshtain kuptoi 100 vjet m? par?. Fronti i k?rkimeve
t? fizik?s teorike dhe eksperimentale bazohet
n? idet? e tij, q? nga studimet e teletransportimit
kuantitiv, deri tek "astronomia e re" p?r
val?t gravitacionale.
Pa artikujt e vitit 1905, idet? tona mbi
natyr?n dhe universin do t? kishin qen? totalisht
ndryshe nga ??jan? aktualisht. Nuk ekziston
ndonj? cop?z e k?rkimeve shkencore dhe e
t? gjitha ideve moderne, q? nuk ?sht? influencuar
nga ato ide. Por gjithashtu nuk do t? kishte
ekzistuar nj? seri teknologjie, q? tashm? jan?
b?r? baza e jet?s ton? t? p?rditshme. Marrim nj?
shembull t? thjesht?. Fotoqelizat q? b?jn? t?
mundur hapjen automatike t? dyerve t? supermarketeve,
ose laseri q? lexon DVD-t?, jan? nj?
rrjedhoj? e artikullit q? Ainshtain publikoi n? vitin
1905 mbi efektin e fotoqeliz?s, madje p?r t? cilin
n? vitin 1921 mori ?mimin "Nobel". Pa teorin? e
relativitetit (t? themi m? mir?, korrigjimin e efekteve
t? tij), tashm? nuk do t?i kishim sistemet navigues
t? bazuar n? satelit?, te t? cil?t ora sh?non
disi ndryshe nga ajo n? Tok?. Por mbi t? gjitha nuk
do ta kishim ditur se hap?sira dhe koha nuk jan?
entitete t? ndara dhe q? masa dhe energjia mund
t? transformohen n? nj?ra-tjetr?n. Lista e detyrimeve
tona kundrejt Ainshtainit ?sht? tep?r e
gjat? dhe do t? kemi shum? koh? n? dispozicion
p?r ta kujtuar. Ne duhet t?i jemi mir?njoh?s atij
dhe duhet t? dim? mir? se si ta shfryt?zojm?
trash?gimin? e jasht?zakonshme q? ai na la.