Albert Ajnshtajn lindi n? Ulm t? Gjermanis? n? vitin 1879, n?
nj? familje hebrenjsh. I ati ishte pronar i nj? fabrike q?
prodhonte pajisje elektrike, nd?rsa e ?ma p?lqente librat dhe
muzik?n. Vet? Ajnshtajni ishte f?mij? i mbyllur, i cili filloi t?
fliste von? dhe kishte v?shtir?si t? m?sonte p?r t? lexuar.
Kur mbushi pes? vje?, i ati i dha nj? busull, q? menj?her? i
ngjalli djalit nj? interes t? papar? p?r gjilp?r?n magnetike dhe
fenomenet natyrore q? shkaktonin l?vizjen e saj n? t? nj?jtin
drejtim. I ati i shpjegoi se kjo shkaktohej nga fusha magnetike dhe
forca e r?ndes?s. Ajnshtajni e kishte t? v?shtir? t? kuptonte
koncepte t? tilla n? at? mosh?.
N? komentet e tij p?r vitet e f?mij?ris?, Albert Ajnshtajn
kujtonte se nuk e kishte me qejf shkoll?n. Metoda e prer? m?simore,
ku nx?n?sve nuk u lejohej t? b?nin pyetje e b?nte at? t? ndjehej si
i burgosur. Por me kalimin e viteve, fizikani i ardhsh?m zhvilloi
nj? dashuri t? madhe p?r matematik?n. Ai filloi t? m?sonte
logaritmet dhe pjes? t? tjera t? v?shtira t? matematik?s, nd?rkoh?
q? moshatar?t e tij ende m?sonin aritmetik?n e thjesht?. Albert
Ajnshtajn ndoqi m? pas Institutin Politeknik n? Zyrih t? Zvicr?s,
ku studjoi fizik? dhe matematik?. Pas diplomimit ai punoi p?r
qeverin? zvicerane si inspektor patentash p?r shpikjet e reja.
Gjat? k?saj periudhe ai filloi pun?n p?r teorit? e tij t? ardhshme
shkencore. N? nj? nga punimet e tij shkencore ai shpjegon se drita
l?viz p?rmes val?ve dhe pjes?zave, nj? nga element?t e r?nd?sish?m
t? teoris? s? tij kuantike. N? nj? tjet?r punim ai flet p?r pjes?za
t? vogla q? pluskojn? n? l?ngje apo n? trupa t? gazt?, e cila
mb?shtet teorin? e p?rb?rjes atomike t? materies. Por teoria m? e
r?nd?sishme ?sht? ajo e relativitetit, ku Ajnshtajni shpjegon se
drita l?viz gjithmon? me t? nj?jt?n shpejt?si, pavar?sisht nga
burimi i saj. Por ai shtoi se koha dhe masa mund t? ndryshojn? dhe
varen nga vend-ndodhja e nj? personi n? raport me nj? objekt apo
nj? ngjarje. Ajnshtajn botoi n? vitin 1905 vepr?n e tij m? t?
r?nd?sishme, dhe nj? nga dokumentet m? t? r?nd?sishme shkencore n?
histori t? titulluar Teoria e Relativitetit. Dhjet? vjet m? pas ai
botoi nj? v?llim t? zgjeruar t? k?saj vepre me titullin Teoria e
P?rgjithshme e Relativitetit, ku p?rfshin ide themelore q? p?rdoren
p?r t? p?rshkruar fenomene natyrore lidhur me koh?n, hap?sir?n,
mas?n, l?vizjen dhe forc?n e r?ndes?s. Ajnshtajni thot? se objektet
humbasin mas? kur emetojn? drit?, pasi drita ?sht? nj? form?
energjie. N? vitin 1921 Ajnshtajni fitoi ?mimin Nobel n? Fizik? p?r
zbulimin e ligjit t? efektit fotoelektrik. Ky ligj shkencor
shpjegon p?rse disa metale emetojn? elektrone pasi mbi sip?rfaqen e
tyre bie drita. Ky zbulim ?oi n? zhvillimin e elektronik?s,
p?rfshir? edhe radios dhe televizionit. Albert Ajnshtajn punoi si
pedagog n? Zvic?r dhe Gjermani. Ai u largua nga Evropa kur n? 1933
erdhi n? pushtet Adolf Hitleri. Fizikanti u vendos n? Shtetet e
Bashkuara ku vazhdoi pun?n e tij shkencore n? Institutin p?r
Studime t? Avancuara n? Princeton, Nju Xhersi. Megjith? fam?n e
tij, Ajnshtajni ishte nj? njeri i thjesht?, i veshur me rroba t?
vjetra dhe me flok? q? dukeshin t? pakrehur. Student?t e tij
tregojn? se ai kishte aft?sin? t? ilustronte ide shum? t? v?shtira
me figura dhe krahasime q? i b?nin ato shum? t? kuptueshme.
Megjith?se ishte kund?r luft?s, Ajnshtajni i shkroi presidentit
amerikan Franklin Ruzvelt n? vitin 1939 p?r ta nxitur q? Shtetet e
Bashkuara t? prodhonin bomb?n b?rthamore para Gjermanis?. Albert
Ajnshtajni vdiq n? mosh?n 76 vje?are n? vitin 1955.
Forum 
Portali 
Gallery 
Kërko 
Regjistrohu 
identifikimi 
Sat May 23, 2009 9:16 am